νεπτούνιο ή ποσειδώνιο

Τεχνητό χημικό στοιχείο με σύμβολο Np. Ανήκει στην ομάδα των υπερουρανίων και έχει ατομικό αριθμό 93, ατομικό βάρος 237, 06 (αναφερόμενο στο σταθερότερο ισότοπο) και είναι το πρώτο στοιχείο που παρασκευάστηκε τεχνητά. Έχει 11 ισότοπα, με αριθμό μάζας από 231 έως 241 – τα οποία είναι όλα ραδιενεργά – με περίοδο υποδιπλασιασμού από 7,3 λεπτά έως 2,2Χ10(6) χρόνια. Το 1940, μερικοί ερευνητές του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνια (Μακ Μίλαν, Άμπελσον κ.ά.) προκάλεσαν αντίδραση του U238 με νετρόνια και πήραν ένα ισότοπό του, το U239, το οποίο, εκπέμποντας ένα ηλεκτρόνιο, μετατρεπόταν σε Np239 με ατομικό αριθμό 93, ένα ισότοπο του ν. (περίοδος υποδιπλασιασμού 56 ώρες). Δύο χρόνια αργότερα άλλοι ερευνητές κατόρθωσαν να απομονώσουν ένα άλλο ισότοπο, το Np237, με μακρότερη μέση ζωή (περίοδος υποδιπλασιασμού 2,2 εκατ. χρόνια). Το ν. βρίσκεται σε ίχνη στα ραδιενεργά ορυκτά και προέρχεται πάντοτε από τις ατομικές στήλες, έχει μεταλλικό χαρακτήρα, τήκεται στους 640°C, εμφανίζεται με διάφορες αλλοτροπικές μορφές, σχηματίζει άλατα με τα αλογόνα σε ποικίλες αποχρώσεις κίτρινου, ερυθρού και πράσινου, ανάλογα με την κατάσταση οξείδωσης (VI, V, IV, III). Χρησιμοποιείται ως μεταβατικό στοιχείο στην παρασκευή του πλουτωνίου. Στην κατάσταση οξείδωσης V, το ν. σχηματίζει ένα παράξενο ιόν ενωμένο με το οξυγόνο, το ΝρΟ2+, που έχει χαρακτήρα μονοσθενή και ιδιότητες πολύ όμοιες με του καλίου. Το ιόν αυτό συμπλέκεται από τα οξαλικά σε υδάτινο διάλυμα.